GRATIS ORDE

In de Heemtuin in Leiderdorp is ieder jaar van mei tot november een beeldententoonstelling.
Het thema in 2018 is ‘Chaos in Orde’.
Chaos als potentieel, als ongestructureerde creatieve energie die nog alle kanten op kan. Beeldende Kunst is vaak een strijd tussen orde en chaos. Een zoektocht naar schoonheid. Zonder magie en vraagtekens verliest kunst zijn kracht. De beste manier om chaos te veroorzaken is alles te regelen (Karel Boullart) en het is de taak van de kunst om weer chaos in de orde te brengen (Theodor Adorno).

vGtO heeft gelezen, gestudeerd over orde, over chaos.
Over de theorie; lees hier.
De complexiteit, de (schijnbare) chaos en de theorieën daarover zijn zelf ook zeer complex. Met een dusdanig hogere wiskunde die voor ons gewone stervelingen nauwelijks te bevatten is.
Des te fascinerender: de schijnbare chaos of de rand van chaos, daar waar de vernieuwing ontstaat, die bestaat in een enorme complexe samenhang van het meest uiteenlopende.
Op ons atelier staat een piepschuim sculptuur gekocht op een vlooienmarktje. Een exotisch (Chinees?) landschap met rotsen, planten, vogels en vlinders.
De vlinder – van de anekdote uit de chaostheorie- die met zijn de vleugelslag de doorslag kan geven tussen mooi weer en een orkaan in Texas. Het kleinood als voorbeeld over complexiteit. Over hoe een kleine ingreep in de natuur tot grote chaotische ecologische gevolgen kan leiden. Over de kunst van een rekenfout. Over de kunst van het ontregelen. Over de vlinder op de smeltende ijsberg in een waterpartij in Holland.
vGtO maakt een uitvergroting van de tweedehands sculptuur op een ijsberg van piepschuim, meer dan manshoog.
In de heemtuin staan borden die wijzen in de richting van het beeld met de tekst, een term afkomstig uit de de theorie van ‘the edge of chaos’:
GRATIS ORDE.

zoals het hoort

Zondag naar kasteel Roosendaal geweest. Met partner. Als onderdeel van de kunstmanifestatie  ‘een zacht geruis’. Het was verplicht aan een rondleiding deel te nemen. En dan ontstaat bij mij een beeld van keurige middenklassers die volgzaam feiten, data en hier en daar een anekdote tot zich nemen. Ik was geboeid en dat verraste me; wordt ik dan toch ook ouder? In het kasteel was werk te zien van Aline Eras, de groep had er geen belangstelling voor maar ik kwam er speciaal voor. Dat ligt ook wel aan het werk van haar. Het valt nauwelijks op in paleizen of kastelen met rariteitenkabinetten, pronkkasten en stijlkamers. Het past perfect in een wunderkammer. Ze maakt tekeningen van schelpen en betekent de doodgewone kiezelstenen uit het grindpad van het kasteel met melancholische portretten. Het is nooit en nergens een anachronisme en dat is een bijzondere kwaliteit. Daarna zijn we friet gaan eten in Snackbar de Saks met eigenlijk veel te veel mayonaise.

fine Arts forever


Op 3 april – de dinsdag na Pasen – is Arno Arts dood gegaan.
Hij was de man van vGtO-Terry en een wereldberoemd kunstenaar. En niet alleen in Arnhem.

Twintig jaar geleden vierde hij zijn vijftigste verjaardag.
Groot, groots in de grote zaal van de Jacobiberg. Een feest van honderden mensen was moeilijk te bekostigen voor Arno, daarom verzonnen Terry en ik een list. We bedrukten honderd T-shirts die we tijdens het feest verkochten. De opbrengst was voor het goede doel; Arno Arts Zonder Grenzen.
Hoewel sommige mensen op het feest beweerden dat zij reeds geld hadden gegeven aan Artsen Zonder Grenzen was de actie toch geslaagd. En de opbrengst welkom.
Later maakte ik een borduurwerk van het logo voor Arno. Zo kon hij het als een badge op een kledingstuk naaien. Maar daar was hij niet blij mee, zo vertelde hij mij eerlijk. De woordgrap die verwees naar het beroep Arts als doctor in de medicijnen kon hij niet waarderen. Zijn imago en werk met zijn naam verwijzend naar The Arts, de Kunst mocht niet aangetast worden. Akkoord.
Maar toch, voor Terry en mij verwijst het Arno Arts zonder Grenzen veel meer naar Arno als persoon. Naar een man wiens geestdrift, ideeën, werklust, en energie werkelijk oneindig zijn.
Zijn werk komt voort uit een grenzeloos enthousiasme. Maar het werk gaat nooit óver de grens. Daarvoor is het, daarvoor is Arno te liefdevol. Wás Arno te liefdevol.

Ik heb een vraag over “Zonder titel”(Allard Budding)


Een vriend van een vriend, kunstenaar Allard Budding is dood. Ik kende hem vaag. Een intrigerend persoon met dito werk. Hard edge abstracte schilderijen met icoon-achtige elementen, wetenschappelijk aandoende schema’s, met even zo makkelijk afbeeldingen van mensen, dieren en dingen. Droog geschilderd in een soort van vrolijke kleuren.
Er bestaat een filmpje op het www waarin een tandarts die zijn werk aan het plafond van zijn praktijk heeft hangen zegt; “Maar ze vragen zich altijd af wat het betekent en dan moet ik het antwoord ook schuldig blijven.” Uit een stukje in het NRC van Janneke Wesseling klinkt ook zoiets. En ook ik weet het niet. Het intrigeert me dat ik het niet kan ontdekken. Of om te ontdekken dat het niet meer betekent dan wat het is, dan wat je ziet. Dat werkt bevrijdend. Vaak. Maar eerlijk gezegd, soms gaapt het terug als de verschrikkelijke leegte.
Op zoek naar afbeeldingen van zijn werk kom ik op de site van de Kunstuitleen Rotterdam, daar staat bij zijn werk een ‘clickable’ tekst : Ik heb een vraag over “Zonder titel”(Allard Budding).
Allard gaf geen antwoord, sprak nooit over zijn werk. Dat is ontzettend stoer, want het helpt je niet echt wanneer je als kunstenaar geen toelichting geeft, als je geen theorie hebt, althans deze niet kenbaar maakt. Hij zweeg en hield dat vol. Nu hij er niet meer is zal dat altijd zo blijven. Heel triest dat hij er niet meer is en toch dat het zwijgen blijft is dan weer mooi.

lichtgolven


Vriend/kunstenaar Ad van Hoof is niet meer. Ad overleed 16 november niet heel lang nadat bij hem de ziekte A.L.S. was vastgesteld. De laatste jaren – na zijn pensionering- had hij meer tijd om naar het atelier te gaan. En dat wakkerde zijn gedrevenheid alleen nog maar meer aan. Hij ontdekte het – zoals hij het zelf noemde – reliëfschilderij. Het leek of hij daarmee zijn stiel en stijl gevonden had. Hij was fanatieker en productiever dan ooit. Zijn schilderijen worden ruimtelijke panelen met golvende vormen en hij geeft ze één kleur. De hol, bolle, gebogen vormen maken dat zich soms scherpe maar vooral zachte kleurnuances aftekenen. Die nuances worden bepaald door het licht, de lichtval. Door het strijken van het licht over de vorm. Ad heeft er geen invloed meer op.
Heeft zijn vroegere werk misschien nog een intellectualistische ondertoon die zich verhoudt tot de (post)modernistische kunsttheorie, in het laatste werk lijkt dat niet belangrijk meer. Zijn reliëf panelen zouden kunnen passen in de theorie van het Minimalisme maar het lijkt niet belangrijk. Niet voor Ad, niet voor de toeschouwer. Althans niet voor mij. Misschien gaan ze nergens anders over dan over vorm en kleur. Of eigenlijk alleen nog maar over het strijklicht op de golven. En het is heerlijk om op de lichtgolven te deinen.
 Zonder titel; 2013; 86 x 156 x 11 cm; Latten, MDF, katoen, acrylverf, vliegertouw

gebakken aarde

Bij het ter aarde bestellen, bij het begraven is er de zorg voor het graf maar dat is niet noodzakelijk, je kunt het ook verwaarlozen. Het is buitenshuis, buiten en dat is fijn. Je kunt het bezoeken maar ook dat hoeft niet. De tegenhanger van het begraven is het cremeren. Bij verbranding lijkt het er op dat je van het lijk af wil. Na de crematie kun je de overblijvende as verstrooien en dan is het weg. Maar men kiest er ook voor de as te bewaren, in urnen. En dan? Je kunt de urn bijzetten op een of andere ‘gedenk’ plek –begraafplaats nota bene- of je neemt hem mee naar huis. En dan?
Mijn vriendin Willemien is onder meer kleikunstenares. Zij maakt potten en – wat zij noemt – herinnervazen waarin  (een gedeelte van) de as kan worden  bewaard. Van keramiek, van gebakken klei,
van gebakken aarde.
Zij maakt objecten die decoratief en tegelijk betekenisvol zijn. Dat is mooi. Het zijn een soort vazen, vazen voor aan de wand- die ook nog eens behangen, versierd kunnen worden met dierbare spullen: ex-voto-achtig. De vaas /urn trekt ook zonder dat, zonder bloemen de aandacht, is een object van aandacht.

na, so was

Mijn ‘seventies’paraplu kwam min of meer toevallig voor het ‘seventies’kunstwerk te liggen.
De paraplu heb ik paar jaar geleden meegenomen uit de paraplubak van Museum Schloss Moyland. Gestolen, waarvoor ik me schaam. Ik zie een nette oudere Duitse dame voor me, die al die tijd zuinig is geweest op haar kleinood, bij de ontdekking dat haar ding verdwenen is zachtjes met haar hoofd schudden en zeggen: “Na, so was.” De paraplu heeft een streepjes-dessin met kleuren die toen in de mode waren. Het kunstwerk met de streepjes is gemaakt door de Arnhemse kunstenaar Geert Jan Buitenhuis (1945-1993) en is van 1976. Ik kocht het samen met twee soortgelijke zeefdrukken op de veiling van BKR werken van de gemeente Arnhem. Samen voor iets meer dan € 20, zegge: twintig euro! Ik weet niet goed wat de drukken zeggen over de tijd waarin ze gemaakt zijn maar ze ‘kunnen nog’, ze zijn niet ‘gedateerd’. Geert Jan Buitenhuis is niet oud geworden. Misschien is hij als kunstenaar vergeten en ook zijn werk. Ik weet niet of dat erg is, gewoon omdat het zo gaat, omdat er zo ontzettend veel kunst is gemaakt en niet alles de aandacht kan krijgen. Ik zie het dan ook als puur geluk dat ik drie Buitenhuizen heb.

KEMAkeur

Vorig jaar in de zomer maakten wij 7 kijkkasten voor een kunst-cultuurhistorisch festival in Oosterbeek. En voor ‘DE HES OPEN’ (23 en 24 sept) de opening van het onderkomen van de stichting Scarabee in Oosterbeek op het voormalige terrein van de KEMA hebben we de kastjes opnieuw ingericht. Met als thema transformatie; KEMA testte vroeger en nu nog steeds (grote) transformatoren.
Wederom is, met bijna kinderlijk plezier en middelen, de transformatie van het KEMA-complex verbeeld. In het verleden, heden én de toekomst. Een kast heeft dan ook de titel: Welcome to the muppet labs, where the future is being made today.