Arnhem heeft een brutaal gebouw. Minstens één brutaal gebouw, dat van de Postcheque en Girodienst, de Postgiro, de Postbank, de ING bank aan de Velperweg. Volgens de definitie kan het gebouw niet echt tot de architectuurstijl van het Brutalisme worden gerekend maar het architectenbureau van de betonbouw Van den Broek en Bakema bouwde wel enkele monsters, behemoths in Nederland. Zo worden gebouwen van het Brutalisme genoemd in een artikel van Bernard Hulsman. En hij schrijft; Ook de megalomanie die bijvoorbeeld Le Corbusier als stedenbouwer eigen was, was Bakema niet vreemd.
Vanaf dat het Postgiro is gaan heten tot aan de ING is blauw de bedrijfskleur, de kleur van de marketing; giroblauw (past bij jou). Dat is een vrij hard en koud blauw. Toch kijk ik al lang verwonderd naar de kleur van de zonwering. Het blauw heeft juist veel nuances. Die veranderen bij de lichtval en bij je standpunt.  Maar ook doordat, nu de kolos wordt gestript en verbouwd, de zonwering er gehavend bij hangt. Het geeft het gebouw -nog even- iets lucht. Iets luchtigs.

Op de opening bij ‘Nieuwe Ruimte in de oude bibliotheek van Velp. De ruimte is een platte kale doos met een laag systeemplafond in een nieuwbouw winkelcentrum. Nieuwbouw uit de jaren 70, wat ik nog steeds nieuwbouw blijf noemen. De tentoonstelling ‘het portret’ is een groeps, met veel deelnemers (45) en er was veel publiek die zondag (19-8). De aandacht richt zich dan eenvoudiger op de mensen, om er naar te kijken en te luisteren. Willemien hoorde: -“Bent u ook kunstenaar? – Ja, maar ik hang hier niet”.

Foto’s Rob Herstel ©

Dit is eigenlijk gewoon kunst, dacht ik. Of beter; dit is kunst, toen ik drie jongens zag die met behulp van een wip de lucht in werden geschoten en zag zweven. Aan het begin van de zomer ging ik naar het Cirque de la Liberté op wat heet ‘de stadsblokken’ in Arnhem. Ik hou niet van circus.
De voorstelling heette Bloes en was babyroze en babyblauw van kleur. Een aaneenschakeling – met een licht thema – van kolderiek, slapstick, muziek en acrobatiek. En dat op een droomlocatie, een overwoekerde industriehaven aan de overkant van Rijn. Het Cirque is totaaltheater dat je helemaal inpakt. Bij het zien van de act van de jongens zag ik de doelloze combinatie van durf en lichaamsbeheersing.  En ervoer ik levensgevaar, zinloosheid en bovenal vrijheid.

Het is knetterheet, ik doe een ijsklontje in mijn koffie en blijf binnen. Ik ga door mijn boeken, mijn boekenkasten. Veel kunstboeken, catalogi die ik nooit meer inkijk, hooguit snel doorblader als een flipboek. Flippen. Toen ik 30 jaar geleden afstudeerde had een catalogus een soort van trots. Maar het werd inflatoir; de kosten van de fotografie, de lithografie en het drukwerk werden lager en dus werd er meer gedrukt. Net als met de geldontwaarding: nog meer geld drukken. Het opruimen maakt me een beetje triest. Het bewaren is net zo zinloos geworden als het weggooien. De (beeldende) kunst die zich vastlegt in boeken, die wil overleven in boeken: het is vaak alleen maar ijdelheid. IJdeltuiterij zou Komrij zeggen. Turkentassen vol breng ik naar de papiercontainer om de hoek. De boeken waar ik in sta, ik bedoel mijn/ons werk in staat, bewaar ik nog even.

Bij garage Bilal aan de Nieuwe Kade was ik (weer) voor de autokeuring. In de garage lopen kippen en een krielhaan, gewoon als op een boerenerf. Er zijn muurschilderingen en er hangen reproducties van schilderijen, foto’s, originele kunstwerken en ingelijste religieuze teksten (koranverzen?). Bilal, een ex-bokser beweegt traag en blijft kalm. Hij rookt, heeft altijd een sigaar in zijn mond, zijn mondhoek. Een cowboy uit een film van Serge Leone, die mij oefent in geduld. Hij gebruikt dan ook niet veel woorden. Een dag eerder vroeg ik hem of hij een deuk uit mijn deur kon halen. Hij pakte een visitekaartje van een man: die moest ik bellen. Dat deed ik maar vond hem nogal duur. Toen ik dat Bilal vertelde zei hij: “Ik kan het ook doen, gewoon van binnen terug duwen. Hij doet het”. En hij wees naar zijn hulpmonteur. Ik zei; “okay”.

Voor de autokeuring ga ik altijd naar Garage Bilal. Het is niet nodig een afspraak te maken, je moet gewoon wachten en om je heen kijken.
Op zijn kantoor hangt een ingelijste tekst, onder anderen.